کرونا برای مردان خطرناکتر است یا زنان؟
این روزها در رابطه با بیماری کرونا اخبار زیادی شنیدهایم که بسیاری از آنها حقیقت دارند و تعدادی هم شایعه است. در مجله سلامتی دلتا به بررسی این موضوع پرداختهایم که میزان تلفات این بیماری به جنسیت مرتبط است یا نه.
این هفته، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای چین بزرگترین تجزیه و تحلیل موارد ویروس کرونا را تا به امروز منتشر کرد. محققان دریافتهاند اگرچه زنان و مردان تقریبا به یک میزان به کرونا آلوده شدهاند؛ اما میزان مرگ و میر در مردان ۲.۸ درصد و در زنان ۱.۷ درصد است. طبق آمار این مساله فقط مربوط به کرونا نمیشود. مردان در حین شیوع سندرم حاد تنفسی سارس و سندرم تنفسی خاورمیانه مِرس نیز بیشتر از زنان جانشان را از دست دادند.
یک مطالعه منتشر شده در ژورنال Annals of Internal Medicine نشان داد که در سال ۲۰۰۳ در هنگکنگ، زنان بیشتری نسبت به مردان به سارس مبتلا شدند؛ اما میزان مرگ و میر در بین مردان ۵۰ درصد بیشتر بود. در این مطلب مجله دلتا به بررسی این موضوع پرداختهایم که آیا واقعا ویروس کرونا از مردان بیشتر تلفات میگیرد، چرا؟
چرا کرونا بیشتر جان مردان را میگیرد؟
دانشمندان میگویند در این مساله که مردان تلفات بیشتری میدهند، عوامل مختلفی دخیل است؛ از عوامل بیولوژیک گرفته تا مواردی که ریشه در سبک زندگی دارند. در ضمن وقتی صحبت از واکنش سیستم ایمنی بدن در برابر عفونت میشود، مردان جنس ضعیفتری دارند. دانشمندی به نام سابرا کلین میگوید: این الگویی است که ما در بسیاری از عفونتها دیدهایم. از نظر بیماریهای ویروسی مربوط به دستگاه تنفسی، مردان میتوانند نتایج بدتری داشته باشند. همچنین زنان پس از واکسیناسیون پاسخ ایمنی قویتری ایجاد میکنند و جواب بهتری به حافظه ایمونولوژیک میدهند.
تفاوتهای واکنش سیستم ایمنی بدن مردان و زنان
دکتر جانین کلایتون، مدیر دفتر تحقیقات بهداشت زنان، در انستیتوی ملی بهداشت میگوید: چیزی در سیستم ایمنی زنانه وجود دارد که نسبت به مردان پررنگتر است. البته این مزیت برای زنان دردسرهایی هم دارد؛ زنان بیشتر مستعد ابتلا به بیماریهای خودایمنی مانند ورم مفاصل و لوپوس هستند، بیماریهایی که فعالیت سیستم ایمنی بدن در آنها زیاد است و به اندامها و بافتهای بدن حمله میکند. حدود هشتاد درصد از مبتلایان به بیماری خودایمنی را زنان تشکیل میدهند؛ اما دلیل این که زنان از پاسخ ایمنی قویتری استفاده میکنند کاملا مشخص نیست و تحقیقات هنوز در مراحل اولیه است. یک فرضیه این است که سیستم ایمنی قویتر زنان، مزیت بقا را به فرزندانشان میبخشد و آنتیبادی از طریق شیر مادر به نوزادی که سیستم ایمنیاش در حال توسعه است منتقل میشود و به او برای دفاع از خود در برابر بیماریها کمک میکند.
آزمایشهای علمی در این مورد چه میگویند؟
آزمایشهایی که در آن موشها در مواجهه با ویروستاجی سارس قرار گرفتند، نشان داد که مردان به احتمال زیاد بیشتر از زنان در معرض ابتلا هستند و خطر ابتلا با افزایش سن مردان افزایش مییابد. حتی وقتی موشهای نر در معرض سطح پایین ویروس قرار گرفتند، ابتلای آنها به ویروس سارس شدیدتر و پاسخ ایمنی بدنشان در خلاص شدن از شر ویروس کمتر و کندتر بود.
رفتارهای بهداشتی در این تفاوت نقش دارند؟
رفتارهای بهداشتی که بر اساس جنسیت در برخی جوامع متفاوت است، ممکن است در پاسخهای مختلف به عفونت نیز نقش داشته باشد. چین بیشترین تعداد افراد سیگاری را در جهان دارد که آنها نماینده حدود یک سوم از افراد سیگاری در جهان و ۴۰ درصد از مصرفکنندگان دخانیات در دنیا هستند؛ اما تقریبا کمتر از ۲ درصد از زنان چینی در مقایسه با مردان سیگار میکشند. مردان چینی نیز نسبت به زنان، به میزان بیشتری از دیابت نوع ۲ و فشار خون بالا رنج میبرند که هر دو، خطر ابتلا به عوارض بعد از عفونت با ویروس کرونا را افزایش میدهند. همچنین میزان بیماری انسداد مزمن ریوی در مردان چینی دو برابر بیشتر از زنان است.
برخی مطالعات نشان دادهاند که زنان نسبت به مردان در رابطه با مراقبتهای بهداشتی فعالتر هستند. برای مثال از ابتدای شیوع بیماری مسئولان بهداشت عمومی بارها و بارها بر اهمیت شستن دستها برای جلوگیری از عفونت تاکید کردهاند؛ اما به گفته دکتر سابرا کلین، تحقیقات نشان دادهاست که مردان، حتی کارمندان مراقبتهای بهداشتی و مردان شاغل در حرفههای پزشکی، کمتر از زنان دست خود را شسته و از صابون استفاده میکنند. اکیکو ایوازاکی استاد سیستم ایمنی در دانشگاه «ییل» میگوید: مردان بیشتر از زنان در معرض ویروس کرونا قرار دارند و نباید درباره این بیماری به احساس امنیت کاذب دچار شوند.
در آخر این که رعایت بهداشت فردی مهمترین نکتهای است که این روزها باید به آن توجه کنیم تا سلامت خود و دیگران را به خطر نیندازیم.